Melanoom
In Nederland worden per jaar meer dan 7000 nieuwe melanomen ontdekt.1 De behandelingen voor melanoom zijn nog steeds in ontwikkeling, en dat is iets waar wij ons iedere dag voor inzetten. Novartis richt zich in haar onderzoeken en ontwikkeling van medicatie voornamelijk op de meest risicovolle stadia III en IV (gemetastaseerd) melanoom. Om een passende behandeling te kiezen bij melanoom is het belangrijk om zo snel mogelijk de juiste diagnose te stellen en een behandeling in te zetten.
Stadia melanoom
Melanoom is een vorm van huidkanker. Melanoom ontstaat door een mutatie in de pigmentcellen, ook wel melanocyten genoemd.1 In ongeveer de helft van de gevallen gaat het om een mutatie in het BRAF-gen.2 Wanneer er sprake is van melanoom, kan deze zich in verschillende stadia bevinden (0, I, II, III of IV). Als melanoom zich in stadium IV bevindt, is er sprake van uitzaaiingen, ofwel gemetastaseerd melanoom. In stadium III zijn er uitzaaiingen die ofwel lokaal zijn of naar een of meerdere lymfeklieren. In stadium IV zijn er ook uitzaaiingen naar andere organen.1
Belang van precision medicine en het bepalen van BRAF-status
Een belangrijke test bij melanoom is de BRAF-mutatieanalyse, ook wel BRAF-test genoemd. Bij ongeveer vijftig procent van de patiënten met melanoom is er sprake van een BRAF V600-mutatie. Het gemuteerde BRAF-eiwit stimuleert de groei van kwaadaardige cellen. Door dit eiwit te remmen kan de tumorgroei worden gestopt of afgeremd.2
Behandeling
De behandeling van melanoom hangt zoals eerder beschreven onder andere af van het stadium van het melanoom. Bij Novartis richten we ons op het behandelen van melanoom in stadium III of IV, dan kan medicamenteuze behandeling van toepassing zijn.
Melanoomcentra
Alle patiënten met een stadium III of IV melanoom moeten worden verwezen naar één van de veertien melanoomcentra.
Dat is zo bepaald door de Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie (NVMO) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA). Bij behandeling met medicatie zal deze plaatsvinden in een van de 14 melanoomcentra:
- NKI/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, Amsterdam;
- Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam;
- Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden;
- Maastricht Universitair Medisch Centrum, Maastricht;
- Radboud Universitair Medisch Centrum, Nijmegen;
- Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen;
- Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht;
- Amsterdam Universitair Medisch Centrum, Amsterdam;
- Amphia Ziekenhuis, Breda;
- Zuyderland Medisch Centrum, Heerlen;
- Isala Kliniek, Zwolle;
- Maxima Medisch Centrum, Veldhoven;
- Medisch Centrum Leeuwarden, Leeuwarden;
- Medisch Spectrum Twente, Enschede.
Referenties:
1. Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie. Melanoom - Huidkanker, kwaadaardige moedervlek. Geraadpleegd op 7 augustus 2024
2. Vultur A, Villanueva J, Herlyn M. Targeting BRAF in advanced melanoma: a first step toward manageable disease. Clin Cancer Res. 2011;17(7):1658-1663.