Ne arıyorsunuz?
All Filters
Therapeutic Area
Therapeutic Area
Date Published
Date published
Ankilozan Spondilitte güncel tedavi önerileri

Aksiyal Spondiloartrit tedavisinde ASAS-EULAR 2016 güncellemeleri

2016 yılında ASAS-EULAR ortak projesi sonucu yayınlanan ve 18 romatolog, 1 sağlık mesleği mensubu ve 2 hastanın oluşturduğu idari komitenin çalışmaları ile ortaya çıkan aksiyal spondiloartritte (AxSpA) tedavi güncellemelerinde 5 kapsayıcı prensip ve 13 öneriye yer verilmiştir.

 

AS ile ilişkili kapsayıcı prensipler:

  • Ankilozan Spondilit (AS) farklı bulgularıyla potansiyel olarak ağır seyreden bir hastalıktır. Genellikle bir romatolog tarafından koordine edilen multidisipliner tedavi gerektirir.
  • AS tedavisinde primer amaç, semptom ve inflamasyonu kontrol altına almak, ilerleyici yapısal hasarı önlemek, fonksiyonları ve sosyal katılımı korumak/normalleştirmek ve uzun dönem sağlıkla ilişkili yaşam kalitesini en yüksek seviyeye getirmektir.
  • AS tedavisi en iyi özeni amaçlamalı ve hasta-hekimin ortak kararını esas almalıdır.
  • AS’nin optimal tedavisi ilaç ve ilaç dışı tedavilerin kombinasyonunu gerektirir.
     

AxSpA ile ilişkili öneriler:

  • AxSpA tedavisi, hastalığın belirti ve bulguları (aksiyal, periferik ve ekstraartiküler bulgular) ile hastanın komorbiditeleri ve psikososyal durumu değerlendirilerek bireyselleştirilmelidir.
  • AxSpA tedavi takibi, hasta bildirimleri, klinik bulgular, laboratuvar testleri ve görüntülemeleri içermelidir. Takip sıklığı hastanın belirtileri, şiddeti ve tedaviye göre bireyselleştirilmelidir.
  • Tedavi, daha önce belirlenmiş tedavi hedefine göre yürütülmelidir.
  • Hastalar AxSpA konusunda eğitilmeli, düzenli egzersiz yapmaları ve sigarayı bırakmaları sağlanmalıdır. Fizik tedavi düşünülmelidir.
  • Ağrı ve tutukluk şikâyeti olan hastalar ilk basamak tedavisi olarak maksimum dozda NSAİİ’lar kullanmalıdır. NSAİİ’lara yanıt veren hastalarda tedaviye devam edilmelidir.
  • Bir önceki tedavi başarısız olduğunda veya kontrendike olduğunda veya iyi tolere edilemediğinde rezidüel ağrı tedavisinde parasetamol ve opioid benzeri ilaçlar gibi analjezikler düşünülebilir.
  • Kas-iskelet sistemindeki inflamasyonda lokal glukokortikoid enjeksiyonu düşünülebilir. Aksiyal hastalığı olanlar uzun süre sistemik kortikosteroid tedavisi almamalıdır.
  • Konvansiyonel tedaviye rağmen yüksek hastalık aktivitesi olan hastalarda biyolojik hastalık modifiye edici ajanlar (bDMARD’lar) düşünülmelidir. Günümüzdeki klinik pratikte TNF inhibitörü ile tedaviye başlanır.
  • Eğer TNF inhibitörü ile tedavi başarısız olursa başka bir TNF inhibitörü veya IL-17 inhibitörü ile tedavi düşünülmelidir.
  • Hastada kalıcı remisyon varsa bDMARD dozunun kademeli olarak düşürülmesi düşünülebilir.
  • Refrakter ağrısı olan veya yetiyitimi ve yapısal hasar için radyografik kanıtı olan hastalarda yaştan bağımsız olarak total kalça artroplastisi düşünülmelidir. Ciddi yetiyitimine yol açan deformitesi olan hastalarda özelleşmiş merkezlerde spinal düzeltici osteotomi düşünülebilir.
  • Hastalık süresinde önemli bir değişiklik görülürse, spinal fraktür gibi inflamasyon harici bir neden düşünülmeli ve görüntüleme dahil uygun inceleme yapılmalıdır.
     

Ankilozan Spondilit ve Non-radyografik SpA tedavisinde ACR 2019 güncellemeleri

2019 yılında Amerikan Romatoloji Koleji (ACR), Amerikan Spondilit Birliği, Spondiloartrit Araştırma ve Tedavi Ağı Ankilozan Spondilit (AS) ve Non-radyografik aksiyal spondilitin (AxSpA) tedavisi hakkında yeni önerilerde bulunmuştur. Böylelikle, 2015’teki AS ve non-radyografik AxSpA tedavi önerileri geliştirilmiştir.

  • AS ve non-radyografik AxSpA tedavisinde NSAİİ ve TNF inhibitörleri ilk sıradadır.
  • Secukinumab veya iksekizumab aktif hastalığı olup kalp yetmezliği, demiyelizan hastalığı olan hastalarda veya TNF inhibitörü kontrendike olanlar ile TNF inhibitörüne yanıtsız olan AS hastalarında önerilmektedir.
  • Secukinumab ve iksekizumab inflamatuar bağırsak hastalığı (İBH) veya tekrarlayan üveiti olan hastalarda önerilmemektedir. Bu hastalarda en iyi seçenek TNF monoklonal antikorlarıdır.
  • Tofasitinib potansiyel bir ikinci basamak tedavi ajanıdır. TNF inhibitörünün infeksiyon haricindeki kontrendikasyonlarında kullanılabilir.
  • 2019 güncellemesine göre sulfasalazin kısıtlı klinik durumlarda kullanılabilir. 2015’te TNF inhibitörlerinin kontrendike olduğu durumlarda alternatif tedavi olarak önerilmişse de bu güncellemede bu durumda secukinumab veya iksekizumab kullanımı önerilmektedir.
  • 2015 kılavuzunda duruma göre (conditionally) ikinci bir TNF inhibitörüne geçiş önerilmiştir. Ek olarak, non-TNF inhibitörü biyolojikler önerilmemiştir. Bu güncellemede TNF inhibitör yanıtsızlığı primer ve sekonder olarak ayrılması ve tedavilerin farklılaştırılması önerilmektedir.
  • 2015 kılavuzunda tekrarlayan üveiti olan hastalar için infliksimab veya adalimumab önerilmiştir. 2019 güncellemesinde ise bu öneri genişletilerek TNF inhibitör monoklonal antikorların da dahil edilmesi önerilmektedir.
  • Güncellemede İBH’si olan hastalarda diğer biyolojiklere göre TNF inhibitörleri duruma göre (conditionally) önerilmiştir. Sadece etanersept kullanımı gerekmez.
  • Hastalığı stabil seyredenlerde semptomlar tekrarlayabileceği için biyolojiklerin kesilmesi önerilmemektedir.
  • Eğer kademeli olarak doz indirimi düşünülüyorsa, hastalar mutlaka hastalık aktivitesinde artış görülebileceği konusunda bilgilendirilmelidir.
  • Düşük doz metotreksat ile eşzamanlı tedavi önerilmemekle birlikte bu konunun açıklığa kavuşması için devam eden klinik çalışmaların sonuçları beklenmektedir.
  • TNF inhibitörü ile tedavi sırasında biyobenzerlerle tedaviye geçilmesi önerilmemektedir (ACR Position Paper: Biosimilars / 12 Mart 2015 Press Release) (biyobenzerlerin orijinal ilaçla aynı etkinlik ve güvenliğe sahip olmaması; üretim aşamasında ufak bir değişikliğin bile biyobenzerler üzerinde olumsuz etkisi olabilmesi vb.).
  • Görüntüleme çalışmaları aksiyal SpA tanısında temel rol oynamakla birlikte hasta takibindeki rolü iyi tanımlanmamıştır.
  • İnflamasyon derecesi belirgin olmayan hastalarda omurga ve/veya pelvis manyetik rezonans görüntüleme (MRG) incelemesi yardımcı olabilir. Stabil hastalarda subklinik inflamasyon aramak için MRG önerilmemektedir. İnceleme bulguları tedavide değişikliğe yol açabilir.
  • Fakat MRG incelemesi bazı durumlarda (örneğin hasta ile birlikte karar verme) düşünülebilir.
  • Düzenli aralıklarla hastalığın ilerlemesini takip etmek için omurga radyografisi yapılması radyasyona maruz kalma ve çoğu durumda tedavide değişikliğe yol açtığı için önerilmemektedir.
     

Referanslar:

  1. van der Heijde D, et al. 2016 update of ASAS-EULAR management recommendations for axial spondyloarthritis. Ann Rheum Dis 2017;76(6):978-991.
  2. Ward MM, et. al. 2019 Update of the American College of Rheumatology/Spondylitis Association of America/Spondyloarthritis Research and Treatment Network Recommendations for the Treatment of Ankylosing Spondylitis and Nonradiographic Axial Spondyloarthritis. Arthritis Rheumatol 2019;71(10):1599-1613. doi: 10.1002/art.41042.