Transplantasyon Sebepleri
Karaciğerin, birçok hastalıktan sonra uğradığı hasarın etkisini, kendini yenileyerek ortadan kaldırma kapasitesi vardır. Ancak bazı durumlarda bu kapasite yeterli gelmeyerek karaciğer geri dönülemez bir biçimde zarar görebilir. Bunların çoğunluğu; özellikle çocuklarda kalıtsal/ailesel/genetik anormalliklerin sonucunda olabilirken, yetişkinlerde nedenleri farklıdır. Bebekler ve çocukluk çağında en sık sebep doğuştan safra yollarının olmaması (biliyer atrezi) iken bunun diğer metabolik ve kalıtsal hastalıklar izler (PFIC: progresif familyal intrahepatik kolestaz, Wilson hastalığı, hepatoblastom: çocukluk çağı karaciğer kanseri, diğer genetik enzim eksiklerine bağlı hastalıklar).
Yetişkinlerde en sık sebep ülkemizde hepatit b virusudur (HBV). Batı dünyasında hepatit C virusu (HCV) daha sık görülür, bizde ikinci sıradadır. Bundan başka, alkol, otoimmun hastalıklar (otoimmun hepatit, primer biliyer siroz, primer sklerozan kolanjit), Wilson hastalığı, budd-chiari sendromu, kriptojenik siroz (nedeni bilinmeyen) olabilir. Herhangi bir kronik karaciğer hastalığı zemininde gelişmiş karaciğer kanseri de önemli bir nakil sebebidir.Akut karaciğer yetmezliği tablosuna girmiş olgularda hastalara acil olarak nakil yapılması gerekmektedir.
Kronik olarak adlandırılan uzun dönem karaciğer yetmezliği olgularda; sürekli doktor takibinde tutularak, çeşitli görüntüleme ve biyokimyasal tetkikleri tamamlandıktan sonra dünyaca tanımlanmış kriterlere bakılarak son dönem karaciğer yetmezliği tablosuna giren hastalarda nakil şansı verilmelidir. Karaciğer naklinin başarı oranını yükselten en önemli adımlardan birisinin de ‘geç kalmamak’ olduğu unutulmamalıdır.
http://www.tonv.org.tr/karaciger-nakli/
Cerrahi Yaklaşımlar
Anne, baba, kardeş, eş veya diğer yakın ve akrabaların gönüllü olması gerekir. Bu gönüllü kişide yapılan tüm testler kişinin karaciğerinin parçasını vermesinde bir sakınca olmadığını göstermesi gerekir. Bu testler iki yöndedir:
Birincisi: Organ bağışlayan kişinin herhangi bir zarar görmemesi için tüm sistemlere yapılan incelemeler. Kalp, akciğer, sindirim sistemi gibi tüm organlar ve ruhsal durum.
İkincisi: Karaciğere yönelik incelemeler. Bu incelemeler içinde karaciğerin haritası diyebileceğimiz tüm yapısal özelliklerine, atardamar, toplardamar ve safra yollarına bakılır.
Eğer tüm incelemeler uygunsa gönüllü kişinin organ bağışlamasında bir sakınca olmadığına karar verilir. Küçük çocuk hastalar için genellikle vericinin karaciğerinin sol yan kısmını, erişkin yada büyük hastalar için vericinin karaciğerinin sağ yarısını almak gerekir.